SINH NHẬT GIO-AN TIỀN HÔ_Suy niệm Tin Mừng Lc 1:57-66. 80

“Tên cháu là Gio-an”

            Ai trong chúng ta cũng biết rằng, Gio-an được Phúc Âm ghi nhớ ngày sinh chỉ vì một lý do duy nhất: vì ngày đó tiên báo một Tin Mừng trọng đại liên quan tới mỗi người và toàn thể nhân loại, đó là “Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn, cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta, soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối và trong bóng tử thần, dẫn ta bước vào đường nẻo bình an” (Lc 1:78-79). Chính vì sứ vụ loan báo mà việc con trẻ chào đời được ghi lại cách trang trọng và tỉ mỉ trong Phúc Âm Lu-ca, từ việc đầu thai, suốt thời kỳ thai nghén, việc sinh hạ, và cách riêng - theo tục lệ Do Thái - ngày cắt bì và đặt tên. Cái tên Gio-an được căn dặn đặt cho con trẻ hầu như đã giải thích tất cả. Tư tế Da-ca-ri-a đã được thiên sứ căn dặn cặn kẽ trước đó: “Ông phải đặt tên cho con là Gio-an” (Lc 1:13). Và tới ngày cắt bì thì việc đặt tên ‘Gio-an’ cho cháu bé là cả một sự kiện được thiên hạ tranh cãi và bàn tán. ‘Ông xin một tấm bảng nhỏ và viết: Tên cháu là Gio-an’.

            Thật ra thì cái tên ‘יוחנן – Yohanan’ trong tiếng Hip-ri cũng chẳng có gì là mới mẻ. Tên này khá phổ thông trong xã hội Do Thái và có nghĩa là ‘Gia-vê có lòng tốt, từ bi, nhân từ, độ lượng, khoan dung’ (Yahweh is gracious). Thế nhưng trong trường hợp cụ thể này, nó được xác định như một tên thiên định được đặt cho con trẻ vì nội dung của nó nói lên một thực tế cho tới lúc đó vẫn còn mơ hồ và tiềm ẩn, thì nay đang trở thành hiện thực và bộc lộ. Những người trực tiếp trong cuộc của cái biến cố gia đình này như Da-ca-ri-a, Ê-li-da-bét, Ma-ri-a chắc chắn hiểu được ý nghĩa thâm sâu của cái tên này, đối với cá nhân họ cũng như đối với lịch sử của toàn dân tộc cũng như nhân loại; “Không được, phải đặt tên cháu bé là Gio-an”.

            Thực vậy, cái tên Yohanan đối với họ là cả một niềm tin, một niềm hy vọng lớn lao và một tin vui tột độ. Nó mạnh tới độ có thể mở miệng một Da-ca-ri-a câm ním trong suốt chín tháng trời để đột nhiên cất tiếng chúc tụng ngợi khen. “Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Ít-ra-en đã viếng thăm cứu chuộc dân Người!” Như nhiều người Do Thái, từ lâu ông đã biết rõ Gia-vê là Đấng từ bỉ và khoan dung, ‘như Người (mới chỉ) dùng miệng các vị thánh ngôn sứ mà phán hứa tự ngàn xưa’, thì nay, ông nắm chắc, điều này không còn phải là một lời hứa suông mà đã và đang trở thành một hiện thực, ‘Người đã cho xuất hiện Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta’. Vị Cứu Tinh này chính là hiện thân của Gia-vê nhân từ và độ lượng ‘sẽ giải phóng ta khỏi tay địch thù, và cho ta chẳng còn sợ hãi’. Đã tới lúc ‘Thiên Chúa đầy lòng trắc ẩn’ thực hiện kế hoạch mạnh mẽ của Người, ‘Người sẽ cứu độ là tha cho họ hết mọi tội khiên’ bằng cách đích thân xuất hiện để ‘viếng thăm ta, soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối và trong bóng tử thần, dẫn ta bước vào đường nẻo bình an’. Cái tên ‘Gio-an’, đối với nhóm ‘anawim – kẻ nghèo hèn của Gia-vê’ này, thật cao đẹp biết bao, và đứa bé được sinh ra và chịu cắt bì hôm đó phải mang cái tên này, vì cùng với nó bức màn của tấn tuồng cứu độ vĩ đại đang được vén lên. “Tên cháu là Gio-an!’ và phải là Gio-an.

            Mừng lễ Sinh Nhật Gio-an Tiền Hô hôm nay, hoặc tôi có tâm tình của nhóm thân tộc gần gũi nhất của gia đình Da-ca-ri-a, những người nhìn thấy tỏ tường bảo chứng Thiên Chúa nhân từ và độ lượng, hoặc nằm trong số các láng giềng xa gần đến chung vui, chỉ kinh ngặc nhìn vào các dấu lạ xảy ra quanh đứa bé rồi ‘suy nghĩ và tự hỏi: đứa trẻ này rỗi ra sẽ thế nào đây?’ Trong tư cách Ki-tô hữu, niềm tin của tôi phải đủ mạnh để giãi ánh sáng giúp tôi nhìn vào hài nhi được đặt tên là Gio-an ấy mà nhận ra dung mạo Thiên Chúa từ nhân đang ngày càng trở thành một hiện thực và rõ nét hơn trong đời sống cá nhân tôi, cũng như trong tất cả các diễn biến của lịch sử nhân loại. Đã có một Gio-an ‘ngôn sứ của Đấng Tối Cao… báo cho dân Chúa biết’, thì cũng có một Gio-an đứng dưới chân thập giá, là môn đệ Chúa yêu, nhận ra và làm chứng rằng Thiên Chúa là tình yêu. Cả hai Gio-an (và nhiều Gio-an khác sau này) đều cao trọng và thiết yếu, nhưng quan trọng hơn hết vẫn là nhìn nhận ra được Yohanan – God is gracious – Thiên Chúa đầy từ tâm và hay thương xót, cho chính mình, cho mọi con người, và cho toàn lịch sử nhân loại.

            Trong tư cách Ki-tô hữu, bạn có nghĩ rằng hôm nay chính bạn phải là một Gio-an trong rất nhiều khía cạnh đấy, cả về mặt thụ động cảm nhận, lẫn về mặt tích cực ‘tiền hô’ loan truyền cho mọi người chung sống với bạn?

            Lạy Chúa là Đấng từ bi và hay thương xót, xin cho con được cùng với Da-ca-ri-a dâng lời ca khen cảm tạ lòng từ bi hải hà Chúa. Ngày sinh nhật của Gio-an mới chỉ là khởi đầu cho nhận biết thực tại lớn lao này. Hiến tế thập giá mới thực sự nói rõ cho con tất cả chiều dài, rộng, cao, sâu của thực tại từ nhân vô biên đó. Xin cho con biết biến Thánh Lễ thập giá thành lời ca tụng tri ân khôn cùng. A-men

Lm. Gioan Ty, SDB