SINH NHẬT ĐỨC TRINH NỮ MA-RI-A (ngày 08 tháng 9)

Suy niệm Tin Mừng Mt 1:1-16.18-23

Lý do mừng sinh nhật

            Những năm gần đây, việc mừng sinh nhật (birthday party) ngày càng trở nên phổ biến, điều này đi ngược với nền truyền thống văn hóa Á Đông xa xưa, vốn không coi ngày sinh không có giá trị nào hết. Có nhiều lý do giải thích cho việc này.

Ngày xưa ông bà ta không có lịch biểu rõ ràng, và việc ghi chép ngày tháng cũng không phổ cập và chính xác; hơn thế nữa ít ai cho rằng: giá trị một con người lại hệ tại ở việc họ đã được sinh ra và hiện hữu trên trần gian. Giá trị của họ nếu có sẽ hoàn toàn lệ thuộc vào các thành công hay chức quyền họ đạt được trong cuộc sống sau này. Vì lẽ đó, không ai kể cả các nhân vật vĩ đại nhất được thiên hạ ghi nhớ bằng ngày sinh tháng đẻ và được mừng sinh nhật. Nếu Thiên hạ có ghi nhớ và mừng kỷ niệm biến cố nào đó thì cũng liên quan tới thành công hay chiến thắng họ đạt được. Riêng về ngày sinh: đầu năm là dịp duy nhất để mọi người cùng nhau ghi nhớ và chúc tụng về sự kiện được thêm tuổi, và kéo dài cuộc sống thêm một năm nữa.

Ngày nay, ngoài việc niên lịch trở nên rõ ràng và phổ biến, qua ảnh hưởng niền tin Ki-tô giáo, người ta đã bắt đều ý thức hơn về giá trị nhân vị của con người: trước cả khi đạt được một thành tựu nào đó, mỗi người ngay từ lúc lọt lòng mẹ, từ giây phút đầu tiên hiện hữu nơi trần thế, đã có một quyền sống không ai được hủy bỏ và một giá trị không thể chối cãi. Người ta mừng ngày sinh nhật là để ghi nhớ và mừng cho cái giá trị nhân vị đó bất chấp sau này người đó có đạt được thành tựu nào hay không. Cách khái quát người ta mường tượng cái giá trị đó là: quyền sống, là quyền con người, là giá trị nhân bản…, tuy nhiên việc xác định cụ thể giá trị đó là gì, và từ đâu tới không mấy người tỏ ra quan tâm.

Trong truyền thống Công Giáo, ngày sinh nhật của Đức Giê-su, của Mẹ Ma-ri-a và vị tiền hô Gio-an được mừng kính, cho dầu những ngày cụ thể được chọn để mừng chỉ là những ước lệ không có gì là chính xác. Thế nhưng chính điều đó đã soi chiếu một luồng sáng kỳ lạ và mới mẻ vào vấn đề mừng sinh nhật nêu trên và cho biết lý do thật của việc mừng đó.

Tình yêu cứu độ của Thiên Chúa làm cho đời sống của hết thảy mọi người, không trừ một ai, trở thành có giá trị vô song, bất chấp cuộc sống của họ có là thế nào! Ngày hài nhi Giê-su sinh ra tại Bê-lem chính là khởi đầu của Tình Yêu Cứu Độ; thế nên thật dễ hiểu ngày đó cần phải được ghi nhớ và mừng cách long trọng hơn hết (par excellence). Trinh nữ Ma-ri-a và Gio-an tiền hô được mừng ngày sinh cũng chỉ vì có liên quan mật thiết với biến cố cứu độ mang lại giá trị cho mọi kiếp người đó. Điều đó cũng có nghĩa là: qua Đức Ki-tô Giê-su hai nhân vật này trước hết rồi tới toàn thể nhân loại không trừ một ai, đặc biệt các Ki-tô hữu chúng ta, tìm được giá trị đích thực và thâm sâu nhất của sự hiện hữu mình trên trần gian, bất chấp sau này đời sống có gặt hái thành công hay chỉ toàn thất bại. Thôn nữ Ma-ri-a tầm thường là người trước nhất nhận ra sự vĩ đại vô song của cuộc sống hèn mọn mình trong tình yêu cứu độ của Thiên Chúa: “Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả… Hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc”. Dưới tác động của Thần Khí, Ma-ri-a là người đầu tiên nhận biết giá trị đích thực của mọi cuộc sống, dầu thấp hèn nhất, giá trị xuyên suốt ‘đời nọ tới đời kia…’ chỉ tìm thấy nơi ‘Thiên Chúa hằng thương xót’ (xem Lc 1:46-55). Một khi Chúa đã thương xót và cứu độ thì mọi kiếp sống con người sinh ra trên trần thế đều có giá trị hết hết thảy; “Hãy coi chừng, chớ khinh một ai trong những kẻ bé mọn này” (Mt 18:10). Theo Cựu Ước người ta có lý do để trân trọng sự sống vì biết rằng: mỗi người đều được Thiên Chúa trực tiếp dựng nên. Còn theo Tân Ước, chúng ta tôn trọng kiếp người vì tin rằng: mọi người đều được Thiên Chúa yêu thương và cứu chuộc nhờ Đức Ki-tô Giê-su Cứu Chúa.

Mừng sinh nhật của Trinh Nữ Ma-ri-a thực ra, đó là mừng sinh nhật của mỗi chúng ta! Khi mừng giá trị cao đẹp của giờ phút khởi đầu cuộc sống của Trinh Nữ Ma-ri-a, thực tế là ta đang mừng giá trị tuyệt vời của kiếp sống làm người của hết thảy mọi người được sinh ra trên trần gian, cách riêng các Ki-tô hữu. Trong niềm tin Ki-tô hữu khi mừng ngày sinh nhật Mẹ, tôi không mừng kính một biệt lệ: mừng ngày Ma-ri-a được sinh ra chỉ vì ngài là một nhân vật rất đặc biệt đã nhận được những hồng ân cao quí hơn bất kỳ ai khác. Không! qua việc mừng kính này tôi đang mừng cho lẽ sống của riêng tôi, và của toàn thể nhân loại. Tôi đang mừng kính tình yêu nhân ái cứu độ của Thiên Chúa là cội nguồn và nền tảng cho giá trị đời sống mỗi con người. Và thiết nghĩ: ai càng có kiếp sống không ra gì đầy những đổ vỡ hay thất bại, càng bê tha tội lỗi, thì lại càng cần phải mừng lễ này; để có thể nhận ra giá trị duy nhất của cuộc sống mình là hoàn toàn dựa trên tình yêu cứu độ đầy xót thương của Thiên Chúa.

Trước đây có những lúc tôi lên án việc mừng sinh nhật đang dần trở thành phổ biến trong thế hệ con cháu. Tôi cho rằng đó là biểu hiện lạm dụng của chủ nghĩa nhân vị đề cao cá nhân cách thái quá (personalism), và của khuynh hướng tiêu thụ (consumerism)., hay thói đua đòi lối sống lai căng của nền văn hóa Âu-Mỹ. Hôm nay tôi khám phá ra rằng: nếu Hội Thánh có mời gọi tôi dành ra một số ngày để cử hành sinh nhật các đấng: Chúa Giê-su, Mẹ Ma-ri-a và Thánh Gio-an Tiền Hô, không hẳn chỉ để tôn kính các ngài, nhưng còn vì lợi ích của chính tôi - Ki-tô hữu, và của hết thảy mọi người trên trần gian này, nhất là những ai đang chịu số phận hẩm hưu, tang thương và hèn kém nhất. Ôi tôi mong biết bao hết thảy mọi người được cùng tôi mừng lễ này!

Lạy Mẹ Maria, chúc mừng sinh nhật Mẹ! vì Mẹ đã tin vào lòng Chúa Xót Thương, nhờ đó toàn bộ cuộc sống Mẹ đã trở thành vĩ đại và cao cả. Hôm nay mừng sinh nhật Mẹ, xin Mẹ cũng giúp con nhận ra sự cao trọng vô song của đời sống con, không phải vì con đã là một linh mục hay tu sĩ; hoặc vì con đã từng nắm giữ chức vụ này nọ; hoặc vì con đạt được thành quả nào đó trong công việc…, nhưng duy nhất chỉ vì đức tin Ki-tô hữu đã cho con xác tín rằng: con được Thiên Chúa cứu độ, và không ngừng được hưởng lòng Chúa thương xót. Mừng sinh nhật Mẹ chính là để con mừng niềm hy vọng rất hiện sinh của kiếp sống làm người của con và của hết thảy mọi người. A-men